ทำไมต้องขยายม่านตา

การหยอดยาขยายม่านตามีประโยชน์ เพื่อ

1. ช่วยในการตรวจส่วนต่างๆ ที่อยู่ภายในลูกตา หลังม่านตาได้แก่ แก้วตา น้ำวุ้นตา จอตา ได้อย่างละเอียด เช่น แก้วตาขุ่นมากแค่ไหน เป็นบริเวณใดของแก้วตา จอตาปกติหรือมีเลือดออก มีภาวะเบาหวานทำลายจอตาหรือไม่ เป็นต้น
2. ช่วยในการผ่าตัดภายในดวงตา เช่น ผ่าตัดต้อกระจก ยิงเลเซอร์รักษาโรคจอตา การผ่าตัดภายในดวงตา ส่วนมากต้องมีการหยอดยาขยายม่านตาทั้งสิ้น
3. ในกรณีมีการอักเสบภายในดวงตา ม่านตาจะไปเกาะส่วนต่าง ๆ ภายในลูกตา เช่น ติดกับแก้วตา น้ำวุ้นตา ก่อให้เกิดผลเสียในภายหลัง การขยายม่านตาจะช่วยลดภาวะนี้ได้
4. ยาขยายม่านตาที่มีฤทธิ์ลดการทำงานของ ciliary muscle ลดอาการเพ่ง พักการทำงานของม่านตาและ ciliay body ทำให้ลดการอักเสบ และลดอาการปวดลงได้
5. ยาขยายม่านตาที่มีฤทธิ์หดการเพ่ง ใช้รักษาภาวะตาสั้นเทียม ช่วยให้การวัดสายตาในเด็กได้แม่นยำยิ่งขึ้น (เรียกกันว่า cycloplegic refraction) สมควรในการทำแว่นตาคู่แรกในเด็ก หรือในเด็กที่มีภาวะตาเขจากสายตาผิดปกติ (accommodative esotropia) เป็นต้น

ผลตามมาจากการหยอดยาขยายม่านตา

1. แสบตา เคืองตา ตาสู้แสงไม่ได้ เนื่องจากม่านตาไม่สามารถหดตัวเมื่อเจอแสง จนกว่ายาจะหมดฤทธิ์ โดยเฉลี่ยหมดฤทธิ์ที่ 4-6ชั่วโมง
2. มองใกล้ไม่ชัด เนื่องจากยาขยายม่านตาบางตัวมีฤทธิ์กดการเพ่ง ทำให้กล้ามเนื้อที่ใช้ในการเพ่งมองใกล้ทำงานไม่ได้
3. ยาขยายม่านตาบางตัว ทำให้คอแห้ง ผิวแห้ง ตัวแดง มีไข้ โดยเฉพาะในเด็ก
4. ผู้ที่มีช่องหน้าตาแคบ การที่ม่านตาขยายอาจกระตุ้นให้เกิดภาวะต้อหินเฉียบพลันได้