วิธีการเลือกแว่นตากันแดด
บทความโดย
ศ.พญ. สกาวรัตน์ คุณาวิศรุต
จักษุแพทย์ รพ. ตา หู คอ จมูก
- ไม่จำเป็นต้องเลือกที่แพงหรือมี brand name ราคาอาจจะไม่สัมพันธ์กับคุณภาพในการป้องกันเสมอไป แต่ควรเลือกซื้อจากร้านที่มีมาตรฐาน มีสลากกำกับบ่งไว้ถึงความสามารถกันแสง UV มากกว่า
- คำนึงถึงความสามารถป้องกันรังสี UV เพราะรังสี UV ก่อให้เกิดความผิดปกติทางตามากกว่า และอย่างน้อยต้องกันได้ 99-100% หรือมีกำกับว่าถึง 400 nm ซึ่งหมายถึงกันได้ทั้ง UVA, B, C ได้หมด ถ้ามีเครื่องวัดด้วยจะมั่นใจยิ่งขึ้น
- ควรใช้กรอบแว่นที่แข็งแรงค่อนข้างใหญ่ กรอบอาจจะโค้งไปทางขมับที่เรียก wraparound ทำให้ป้องกันแสงและลมฝุ่นได้กว้างกว่าและได้จากทุกทิศ กรอบที่แข็งแรงจะได้ป้องกันดวงตาจากการแตกหักเวลาถูกกระแทกได้ด้วย
- สำหรับความเข้มของเลนส์ขึ้นอยู่กับการใช้งาน เช่น ถ้าต้องอยู่ที่กลางแจ้งมาก ควรเลือกสีเข้มทำให้สบายตาขึ้น เพราะตัดแสงจ้าออกได้มาก ถ้าอยู่ในที่ไม่ค่อยมีแดด สีควรจะจางลง ความเข้มของเลนส์ไม่ได้บ่งถึงความสามารถในการกัน UV
- หากเลือดแว่นสีเข้มแต่เป็นเลนส์ไม่กัน UV กลับให้โทษต่อตามากกว่า เพราะแว่นสีเข้มทำให้ม่านตาขยายรังสี UV จึงเข้าตามากกว่า
- เลือกกรอบที่ใส่สบาย ไม่บีบขมับ ทำให้เจ้าตัวอยากใส่ จึงมีประโยชน์ถ้าได้ใช้
- เลนส์ Polaroid มีคุณสมบัติตัดแสงในแนวราบตัดแสงสะท้อน (glare) โดยเฉพาะแสงที่กระทบกับผิวถนน ผิวน้ำ เหมาะสำหรับนักแข่งรถ, นักตกปลา ไม่ได้มีคุณสมบัติกัน UV ยกเว้นเลนส์นั้นต้องบ่งว่าผ่านการผลิตที่กัน UV ด้วย
- Mirrored sunglass เป็นเลนส์ที่ฉาบผิวหน้าด้วยโลหะบาง ๆ ซึ่งสามารถสะท้อนแสงออกได้มาก ทำให้เลนส์แว่นมีสีวาว, shade ต่าง ๆ ตามความหนาของการฉาบ เป็น one-way glass สีวาว ๆ เป็นแฟชั่นมากกว่า ผู้สนทนาจะไม่เห็นตาผู้สวมใช้อำพรางสีหน้าสีตาของผู้สวม ตัวเลนส์นี้ไม่มีส่วนกับการกัน UV ยกเว้นระบุว่าได้ผ่านการทำให้กัน UV ไว้
- เลนส์สีต่างๆ ที่ใช้ในแว่นกันแดดมักจะทำตามแฟชั่นให้เข้ากับชุดแต่งกายมากกว่า หากจะนำมาใช้ควรเลือกสีที่เปลี่ยนสีวัตถุน้อยที่สุด หากใช้ขับรถเพื่อมิให้แสงไฟจราจรเปลี่ยนไป สีเทาจะซึมสีที่เห็นด้วยตาสม่ำเสมอเท่ากัน สีไฟจราจรหรือวัตถุที่เห็นจึงเหมือนเดิม เหมาะกับการขับรถ
- เลนส์ตัดแสงสีฟ้า (Blue blocking) เลนส์ขนิดนี้จะออกสีเหลืองจะดูดซับคลื่นสั้นได้ดี ผู้สวมแว่นนี้จะเห็นอะไรออกสีเทาน้ำตาล ในชั้นบรรยากาศมีแสงคลื่นสั้นมาก จะถูกดูดซับไว้ทำให้ผู้สวมเห็นวัตถุไกล ๆ ได้ชัดขึ้น โดยเฉพาะในบริเวณที่มีหมอก เหมาะสำหรับนักล่าสัตว์ นักเล่นเรือ นักบิน เล่นสกี ในปัจจุบันสำหรับผู้ใช้เครื่อง IT ที่มีแสงสีฟ้าออกมามาก ซึ่งรังสีสีฟ้าอาจมีการทำลายเซลส์จอประสาทตา ในคนที่มีเซลส์แหล่งนี้เสื่อมอยู่บ้าง หรือผู้ใช้งานนาน เลนส์ตัดแสงสีฟ้าน่าจะมีประโยชน์มีอยู่บ้าง
