UV ฆ่าเชื้อโรค
กระแสตื่นกลัวเชื้อไวรัส Covid 19 มีข่าวว่ามีผู้รู้เท่าไม่ถึงการณ์เอา UV lamp ที่ใช้ฆ่าเชื้อโรคในอากาศมาวางบนโต๊ะตรงกลาง เป็นเหตุให้ระคายต่อผิวหน้า เยื่อบุตา ทำให้ผู้คนที่นั่งรอบมีหน้าแดง ตาแดง แสบตา เคืองตาไปตาม ๆ กัน
โดยทั่วไป UV lamp ที่ใช้ฆ่าเชื้อโรคที่ใช้กันเป็น UV-C ความยาวคลื่น 253.7 nm ใช้
-
ฆ่าเชื่อในอากาศ ซึ่งมีวิธีใช้
- ติดบนเพดานเปิดใช้เฉพาะห้องในเวลาปลอดคน
- ฉายไปด้านบนของห้องให้ส่องขึ้นอย่าให้เข้าตา
- ฉายลงพื้น
- ติดในท่ออากาศ ท่อลมใหญ่ ๆ เหมาะสำหรับอาคารที่เป็นห้อง air ทั้งหมด
- ฆ่าเชื้อบริเวณผิว (surface disinfectant) ไม่ถูกร่างกายเรา ใช้กับอาคาร ยา ตลอดจนภาชนะใส่อาหาร
- ฆ่าเชื้อในของเหลว ใช้ผลิตน้ำดื่ม น้ำผลไม้ น้ำเลี้ยงปลา
อนึ่ง UV lamp ที่ใช้ฆ่าเชื้อดังกล่าว ต้องระวังอย่าถูกผิวหนังหรือดวงตา และควรดูวิธีใช้และข้อระมัดระวังอย่างเคร่งครัด ทั้งนี้ฤทธิ์ของการฆ่าเชื้อของ UVC ขึ้นกับ
- Depth of penetration ตัว UV-C มีข้อจำกัดเรื่องรังสีซึมได้ไม่ลึก เพราะผิวนอกของวัตถุมักจะซับ UV-C ไว้ก่อน
- ฤทธิ์การฆ่าเชื้อ ต้องให้รังสี UV-C ฉายตรงกับวัตถุถึงจะได้ผลดี อีกทั้งต้องใช้เวลานานพอ
- การดูดรังสี UV-C ทำได้ดีในที่อากาศแห้ง หากผ่านอากาศชื้นอาจต้องเพิ่มจำนวนรังสีมากขึ้น
- ระวังไม่ให้ฉายโดยตรงไปยังดวงตา ผิวหนัง
นอกจากนี้รังสี UV ยังมีที่ใช้ใน
- เร่ง photochemical process ให้แข็งตัวแห้งเร็ว ทำให้สีหมึก lacquer แห้งเร็วขึ้น ตลอดจนช่วยการทำ plate
- ใช้ตรวจผลงาน ตรวจเส้นด้าย ความเรียบร้อยของผ้าทอ ตรวจผลิตภัณฑ์เคมี ตรวจเชื้อราในอาหาร วิเคราะห์แร่ธาตุ ตรวจลายเซ็นนิ้วมือ
- ล่อแมลง
- รักษาโรคผิวหนังบางอย่าง รักษาโรคกระจกตาโก่ง (keratoconus) ด้วยวิธี cross linking
- ถ่ายเอกสาร
จงพึงระลึกว่าเครื่องดังกล่าวมีรังสี UV-C ต้องให้ความระมัดระวังด้วย
บทความโดย
ศ.พญ. สกาวรัตน์ คุณาวิศรุต
จักษุแพทย์ รพ. ตา หู คอ จมูก