นานาสาระกับแว่นกันแดด (Sun glasses)
ความเข้าใจบางอย่างเกี่ยวกับแว่นกันแดด
- แว่นกันแดดที่ดีควรเน้นที่การป้องกันรังสี UV ซึ่งประกอบด้วย UVA, UVB และ UVC ที่มีความยาวคลื่น UVA(400-320) UVB(320-290) UVC(290 ลงมา) รังสี UV ที่มาจากดวงอาทิตย์ ประกอบด้วยรังสี UV 5% โดยที่ UVC ไม่มาถึงผิวโลก ถูกสะกัดจากชั้นบรรยากาศโลก ที่ลงมาผิวโลกมี A และ B โดยประกอบด้วย A 90% และ B 10% และ UVB มีอันตรายกว่า UVA แว่นกันแดดที่ดีต้องกันแสง UV ได้ 99-100% บางยี่ห้อจะเขียนไว้ว่ากันแสง UV400 หมายถึงกันได้ทั้งหมด ทั้ง A, B และ C
- การมองไม่สามารถบอกได้ว่าเลนส์อันไหนกัน UV ได้เพียงใด ต้องอาศัยเครื่องตรวจเท่านั้น ตลอดจนอาจจะมีใบกำกับที่แว่นชัดเจนว่ากันแสง UV ในแว่นกันแดดที่มีมาตรฐานและเชื่อถือได้
- ราคาแว่นกันแดดไม่ได้บอกถึงความสามารถกัน UV เสมอไป มีจักษุแพทย์กลุ่มหนึ่งลองนำแว่นกันแดด brand name กับแว่นกันแดดราคาถูกจำนวนหนึ่งมาวัดว่ากัน UV ได้ตามราคาหรือไม่ ปรากฏว่าไม่เป็นไปตามราคา คละกันไป แว่นราคาถูกบางอันกัน UV ได้ 100% แว่น brand name บางอันกันได้น้อยมาก
- แว่นกันแดดสีทึบหรือเข้มไม่ได้บ่งว่ากัน UV ได้มากกว่า กล่าวคือ ไม่แปรตามความเข้มของสี
- แว่นสีเข้มไม่ได้กัน UV อาจให้โทษต่อดวงตามากกว่าไม่ใส่แว่น เพราะแว่นสีดำทำให้ม่านตาเราขยาย จึงรับแสง UV ที่อันตรายมากกว่า
- เลนส์ที่ทำแว่นสายตา ทั้งกระจกหรือ plastic กันแสง UV ได้รับดับหนึ่งแต่ยังไม่เพียงพอ ต้องเติมสารบางตัวในการผลิตให้กัน UV เฉพาะด้วย
- เลนส์ Polaroid มีคุณสมบัติตัดแสงในแนวนอน โดยเฉพาะแสงที่กระทบกับผิวถนน ผิวน้ำ เหมาะสำหรับนักแข่งรถ นักตกปลา ไม่ได้มีคุณสมบัติกัน UV ยกเว้นได้ผ่านขบวนการกัน UV ไว้ด้วย
- Mirrored Sunglasses เป็นเลนส์ที่เคลือบด้วยสารบางอย่างให้แสงสะท้อนออก ทำให้เลนส์มีสีวาว ๆ เพื่อแฟชั่นมากกว่า คู่สนทนาจะเห็นภาพตัวเองจากผิวแว่น แต่ไม่เห็นตาผู้สวม จึงอาจใช้สวมอำพรางไม่ให้ผู้อื่นเห็นตาผู้สวม แต่ไม่เกี่ยวกับความสามารถกัน UV ยกเว้นต้องผ่านการผลิตกัน UV ด้วย
- กรอบสำหรับแว่นกันแดดควรจะใหญ่กว่าแว่นสายตา และอาจโค้งอ้อมไปทางขมับ (wrap around) ทำให้ตัดหรือกันแสงที่จะเข้าทางด้านข้างได้ดีขึ้น
บทความโดย
ศ.พญ. สกาวรัตน์ คุณาวิศรุต
จักษุแพทย์ รพ. ตา หู คอ จมูก